BİR AMAZON GÜNCESİ: ORHUN VADİSİ

Merve ÇAKMAR

Moğolistan'da Uygur Dönemine ait bir kazıya katıldığım süreçte bozkırda yaşayan bir aileyi ziyaret edip; bir gün de olsa onlar gibi yaşayıp, göçerliğin ne demek olduğunu hissetmek istedim. Aile, akraba ilişkileri, misafirlere olan tutumlarını, onlarla geçirmiş olduğum bir geceyi ve edindiğim tecrübelerimi kaleme aldım. Anahtar Kelimeler: Orhun Vadisi, Bozkır, Ritüel, Moğol geri, Göçer Yaşam

6-класс “Кыргыз тили” окуу китебин баалуулуктарды камтуу контекстинде анализдөө

Argen CUMGALBEKOV | Mehmet Arif ÖZERBAŞ

Бул изилдөөнүн максаты - 6-класстар үчүн “Кыргыз тили” окуу китебинде орун алган тексттерди Шварцтын баалуулуктар топтому таблицасына жараша талдоо болуп саналат. Маалыматтарды топтоодо сапаттык изилдөө методунун маалымат топтоо ыкмаларынын бири болгон документ анализи колдонулган. Изилдөөнүн маалыматтарын талдоодо дескриптивдүү анализ ыкмасы колдонулган. Бул контекстте 6-класс “Кыргыз тили” окуу китебиндеги 28 текст талдоого алынган. Тексттердеги баалуулук түшүнүктөрүн камтыган сүйлөмдөр тиешелүү баалуулук категориясына киргизилип, ар бир маанинин жыштыктары тексттер боюнча өзүнчө эсептелген. ...More

ЭТНОКУЛЬТУРНЫЙ ВЕКТОР ЕВРАЗИЙСКОЙ ИНТЕГРАЦИИ

Настоящая статья является результатом осмысления этнокультурных процессов в Кыргызстане. Авторы описывают интеграционные процессы на примере этнокультурных сообществ татар и уйгуров Кыргызстана. Они являются членами массовой этнокультурной организации - Ассамблеи народа Кыргызстана. Авторы применяют термин «когезия» для обозначения интеграционных процессов в Кыргызстане и на пространстве Евразии. Для научного изучения деятельности этнокультурных общественных объединений авторы используют метод моделирования. Модель этнокультурных акторов евразийской интеграции имеет четыре аспекта. Особенно ак ...More

ПРИМЕНЕНИЕ СЕМИОТИЧЕСКОГО ПОДХОДА К ИЗУЧЕНИЮ ЭТНОКУЛЬТУР

В статье описывается возможность интерпретации культуры как системы культурем. Культуремы являются моделями знаков. Асимметрия сторон знаков обусловливает развитие культуры. Такие процессы активны в ситуации межкультурного взаимодействия. Вариации и развитие культурем можно видеть, в частности, на примере распространенного на пространстве Евразии праздника Сабантуй. Авторы рассматривают этнические культуры как системы культурем. Такие единицы имеют двусторонний характер. Формальная сторона тесно связана с содержанием. Если такая связь нарушается, мы имеем дело с явлением асимметрии. Асимметрия ...More

МОДЕЛИРОВАНИЕ ЭТНОКУЛЬТУРНОЙ ДИПЛОМАТИИ: ИЗОМОРФИЗМ АКТОРОВ И УРОВНЕВАЯ КОРРЕЛЯЦИЯ НАПРАВЛЕНИЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ

Настоящая статья является результатом описания и осмысления этнокультурных процессов в Кыргызстане. Субъекты этносферы представляют новые грани своей деятельности в контексте современных процессов в СНГ. Целью статьи является интерпретация этнокультурных процессов в качестве ресурса евразийской интеграции. Этнокультурализм содержит в себе большой интеграционный потенциал. Авторы описывают интеграционные процессы на примере этнокультурных сообществ Кыргызстана. Они являются членами массовой этнокультурной организации - Ассамблеи народа Кыргызстана. Аналоги такой массовой организации есть во мно ...More

УЙГУРСКИЙ ТАНЕЦ "САМА" КАК ФЕНОМЕН СИБИРСКОГО И ВОСТОЧНО-ТУРКЕСТАНСКОГО КУЛЬТУРНОГО ПРОСТРАНСТВА

В статье авторы описывают структурные признаки и семантику древнего уйгурского танца. В процессе исследования и реконструкции танца обнаружились два аспекта. Первым аспектом являются инвариантные признаки кругового танца. Здесь просматриваются архаические представления о мире и типологические признаки тюркской и монгольской культур. Это показывает наличие связей между уйгурским этносом и этносами Сибири. Среди других тюркских народов Центральной Азии такой танец отсутствует. В качестве второго аспекта авторы рассматривают современные процессы контаминации доисламских и исламских представлений. ...More

Ubeydullah Ahrâr’ın Râbıta Hakkındaki Görüşleri

Adaham ASATİLLAEV

Râbıta sözlükte bir şeyi ikinci bir şeye bağlayan söz, fiil, eylem gibi anlamlara gelmektedir. Tasavvuf literatüründe ise “seyrü sülûke yeni başlayan müridin önce mürşidine sonra Hz. Peygamber (s.a.v.)’e ondan sonra da Allah Teâlâ’ya muhabbet ile gönül bağlaması” olarak tarif edilmektedir. Araştırmalar bugünkü anlamıyla bir râbıtanın Bahâuddin Nakşibend (ö. 791/1389) ile başladığı göstermektedir. Bu çalışmada Nakşibendiyye tarikatının meşhur şeyhlerinden Ubeydullah Ahrâr’ın (ö. 895/1490) râbıta hakkındaki görüşleri ele alınacaktır. Ubeydullah Ahrâr’dan sonra bu konuda eser yazan müellifler râb ...More

KÖKTÜRK HARFLİ YAZITLARDA GÖRÜLEN KİŞİ ADLARI VE ESKİ TÜRKLERDE ADLAR ÜZERİNE BİR BAKIŞ

Muhammed Mustafa BAKIR

Köktürk harfli metinlerden itibaren Türklerin tarihî süreçte geride bıraktıkları yazılı kaynaklar, bugün için içerdikleri konulardan ve mesajlardan daha büyük bir değere sahiptir. Her bir yazılı metin Eski Türklerin sosyokültürel hayatlarına ışık tutmaktadır. Köktürk Kağanlığı’nın yıkılmasından sonra Kutlug Bilge Köl Kağan tarafından kurulan Uygur Kağanlığı da Kırgızlarca sonlandırılmış ve Türk boyları farklı bir yola girmiştir. Batıda tarih sahnesinde Karahanlıların baş gösterdiği sıralarda İslam da kendine Türkler arasında bir yer bulmaya başlamıştır. Özellikle Uygurlardan beri farklı dinî v ...More

Eski Sovyet coğrafyasında program geliştirme araştırmalarının incelenmesi (2017-2022)

Argen CUMGALBEKOV | Mehmet Arif ÖZERBAŞ

Bu çalışmanın amacı; 2017-2022 yıllar arasında eski Sovyet coğrafyasında yayınlanmış program geliştirme araştırmalarının incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2017-2022 yıllar arasında eski Sovyet coğrafyasında 26 dergide yayınlanmış 28 makale oluşturmuştur. Makaleler betimsel yaklaşım çerçevesinde doküman incelemesi yapılarak incelenmiş ve her bir makale “Makale Sınıflama Formu” kullanılarak betimsel ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırma sonucuna göre, makalelerde en çok program değerlendirme konusu ...More

Türk Halklarının Kültürel Değerlerinin Oluşmasına Katkı Sağlayan Atasözlerinde İletişim Teması

Mehmet GÖK

Bir milletin kültürel değerlerinin oluşmasında atasözlerinin önemli bir yeri vardır. Atasözleri, toplumun geçmişten günümüze yaşadığı olayların, yaşantı sonucunda edindiği tecrübelerin bir sonucu olarak dile getirdiği, az sözle çok şey anlattığı özlü sözlerdir. Atasözleri, aynı zamanda toplumun tarihi hafızasıdır. Bu çalışmada Türk halklarının kültürel değerlerinin oluşmasına katkı sağlayan atasözlerinde, iletişim konusu ele alınmıştır. Türk halklarında, insanlar arasındaki iletişimin önemini ve iletişimde dikkat edilmesi gereken hususlar ortaya konulmuştur. Bu araştırma, betimsel bir çalışma ...More

MANAS DESTANI’NDAKİ BAZI SAYI YAPILARI VE SAYI İSİMLERİ ÜZERİNE

Tilek Şarşenbek Uulu

Günümüzde Manas Destanı’nın 80’den fazla varyantı vardır. Bunların arasından klasik varyant olarak değerlendirilenlerden biri S. Orozbakov’un varyantıdır. S. Orozbakov’un (1867-1930) Manas Destanı’nı derleme faaliyetleri 1922-1926 yılları arasında gerçekleştirilmiştir. Söz konusu varyantın metni toplam 180.378 mısradan oluşmaktadır. Destanın ayrı ayrı bölümleri 1940’tan itibaren yayınlanmaya başlamış olsa da metnin tamamı ancak 2010 yılında basılmıştır. Manas Destanı dil açısından önemli bilgiler arz etmektedir. Makalemizde Manas Destanı’nın S. Orozbakov varyantındaki sayıların bazı farklı yap ...More

Çetin Cumagulov, Kırgızistandaki Nesturi-Türk Yazıtları (XIII-XIV. Yüzyıllar), Kırgızstandagı Nestorian-Türk Cazuu Estelikteri (XIII-XIV- Kılımdar), Cengiz Aytmatov Dil ve Edebiyat Enstitьsь yay., Bişkek, 2013, 544 s., ISBN 978-9967-25-575-3

Ali ÇELİK

Kitap Tanıtımı