Kırgız toplumunda akrabalık bağları hayli güçlüdür. Aileden başlayarak boy ve el’e kadar şekillenen sosyal, kültürel, askeri ve idari bir yapı mevcuttur. Bu yapılanmanın tarihin en eski dönemlerinden günümüze kadar hemen bütün Türk halklarında da benzeri şekilde devam ettiği görülmektedir. Türk halklarının birçok basamaktan oluşan kendilerine has akrabalık sistemi, hiyerarşik grupları, boy ve cüz yapılanmaları bulunmaktadır. Bununla birlikte bu yapılanmanın halkalarının tamamı açık bir şekilde ortaya konamamakta ve anlaşılamamaktadır. Bu bağlamda Kırgızların geleneksel toplum yapısında önemli bir sosyal kurum veya yapı olan bir atanın baldarı yani bir atanın evlatları şeklinde adlandırılan yapının araştırılması ve anlaşılması büyük önem arz etmektedir. Bir atanın baldarı yapılanması Kırgız toplumunda alt boy birimi olan uruk yapısının içerisinde değerlendirilen küçük grupların birliği olarak tanımlanır. Bir atanın baldarı tanımlaması, uruk, uruu, oŋ kanat yani sağ kanat, sol kanat, içkilik gibi boy teşkilatının bileşenleri ile de bağlantılıdır. Kırgızlarda boy örgütlenmesi, farklı sınıflandırma seviyelerinde çok çeşitli sosyal özellikleri içerir. Bu çalışmada bir atanın baldarı yapısı ayrıntılı bir şekilde nitel araştırma ve betimsel tasvir yönetimi ile ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Çalışmanın amacı, Kırgız toplum yapısındaki bir atanın evlatları örneğinde Türk halklarının girift bir yapıya sahip olan sosyo-kültürel ve idari teşkilatlanmasıyla ilgili alt birimlerinin ve bunlar arasındaki ilişkilerin daha iyi bir şekilde anlaşılmasına ve araştırılmasına katkı sağlamaktır.
Anahtar Kelimeler: bir atanın baldarı, uruk, uruu, boy, Kırgız, Türk.
Басылманын аты (dc.title) | Kırgız Toplumunda Sosyo-Kültürel Bir Yapı Olarak Bir Atanın Baldarı |
Автор/лор (dc.contributor.yazarlar) | Cengiz BUYAR, Amantur CAPAROV |
Басылманын түрү (dc.type) | Makale |
Тили (dc.language) | Türkçe |
Жарыяланган жылы (dc.date.issued) | 2023 |
Улуттук/Эл аралык (dc.identifier.ulusaluluslararasi) | Uluslararası |
Булагы (dc.relation.journal) | Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi |
Саны (dc.identifier.issue) | 2 |
Том/№ (dc.identifier.volume) | 8 |
Барагы (dc.identifier.startpage) | 346-358 |
ISSN/ISBN (dc.identifier.issn) | ISSN: 2548-0146; Online ISSN: 2548-0146 |
Маалымат базалар (dc.contributor.veritaban) | Ulakbim (DergiPark) |
Маалымат базалар (dc.contributor.veritaban) | EBSCOHost |
Индекс түрү (dc.identifier.index) | Alan Indeks |
Қысқаша (dc.description.abstract) | Kırgız toplumunda akrabalık bağları hayli güçlüdür. Aileden başlayarak boy ve el’e kadar şekillenen sosyal, kültürel, askeri ve idari bir yapı mevcuttur. Bu yapılanmanın tarihin en eski dönemlerinden günümüze kadar hemen bütün Türk halklarında da benzeri şekilde devam ettiği görülmektedir. Türk halklarının birçok basamaktan oluşan kendilerine has akrabalık sistemi, hiyerarşik grupları, boy ve cüz yapılanmaları bulunmaktadır. Bununla birlikte bu yapılanmanın halkalarının tamamı açık bir şekilde ortaya konamamakta ve anlaşılamamaktadır. Bu bağlamda Kırgızların geleneksel toplum yapısında önemli bir sosyal kurum veya yapı olan bir atanın baldarı yani bir atanın evlatları şeklinde adlandırılan yapının araştırılması ve anlaşılması büyük önem arz etmektedir. Bir atanın baldarı yapılanması Kırgız toplumunda alt boy birimi olan uruk yapısının içerisinde değerlendirilen küçük grupların birliği olarak tanımlanır. Bir atanın baldarı tanımlaması, uruk, uruu, oŋ kanat yani sağ kanat, sol kanat, içkilik gibi boy teşkilatının bileşenleri ile de bağlantılıdır. Kırgızlarda boy örgütlenmesi, farklı sınıflandırma seviyelerinde çok çeşitli sosyal özellikleri içerir. Bu çalışmada bir atanın baldarı yapısı ayrıntılı bir şekilde nitel araştırma ve betimsel tasvir yönetimi ile ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Çalışmanın amacı, Kırgız toplum yapısındaki bir atanın evlatları örneğinde Türk halklarının girift bir yapıya sahip olan sosyo-kültürel ve idari teşkilatlanmasıyla ilgili alt birimlerinin ve bunlar arasındaki ilişkilerin daha iyi bir şekilde anlaşılmasına ve araştırılmasına katkı sağlamaktır. |
Қысқаша (dc.description.abstract) | Anahtar Kelimeler: bir atanın baldarı, uruk, uruu, boy, Kırgız, Türk. |
URL (dc.rights) | https://dergipark.org.tr/tr/pub/inciss/issue/81028/1380250 |
DOI (dc.identifier.doi) | 10.58648/inciss.1380250 |
Факультет / Институт (dc.identifier.fakulte) | Edebiyat Fakültesi |
Бөлүмү (dc.identifier.bolum) | Tarih Bölümü |
Мекемедеги автор(лор) (dc.contributor.author) | Cengiz BUYAR |
Каттоо № (dc.identifier.kayitno) | BL03913352 |
Каттоо киргизүү датасы (dc.date.available) | 2023-12-15 |
Эскертме (Жарыяланган жылы) (dc.identifier.notyayinyili) | 2023 |
Предметтик рубрикатор (dc.subject) | brother of an ancestor |
Предметтик рубрикатор (dc.subject) | uruk |
Предметтик рубрикатор (dc.subject) | urug |
Предметтик рубрикатор (dc.subject) | clan |
Предметтик рубрикатор (dc.subject) | kyrgyz |
Предметтик рубрикатор (dc.subject) | turk |