Orta Asya'da Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları: Politikaları, Stratejileri ve Teşvikler Üzerine Değerlendirme

Zayıf ekonomilerin daha kırılgan bir yapıda oluşu, açıkların fonlanmasında zaman zaman sorunlar yaratmakta ve ekonomilerin sıklıkla finans ve ödemeler bilançosu krizleri yaşamasına sebebiyet vermektedir. Kriz deneyimleri ışığında, çoğu ülke, tasarruf ve döviz açığını krizlere yol açan akışkan fonlamayla değil, daha sağlam ve ekonomiye daha fazla yarar sağlayan doğrudan yabancı sermaye çekmekle karşılamaya yönelik politika arayışına yönelmiştir. Bu noktada, doğrudan yabancı sermaye çekme çabaları da doğrudan yabancı sermaye belirleyicileri adı altında bir literatürün doğmasına neden olmuştur. Dolayısıyla bu çalışmada Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan gibi Merkezi ve Batı Asya geçiş ekonomilerden yedi ülke ele alınarak az gelişmiş ve geçiş sürecindeki ekonomilerde Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımlarının etkileri araştırılmıştır. Hem siyasal hem de ekonomik anlamda liberalizasyon uygulamaları içerisinde olan geçiş ekonomilerinin bir kısmında, doğrudan yabancı sermaye belirleyicilerinden hangisinin daha önemli olduğu belirlenmeye çalışılmıştır.

The fact that weak economies are more fragile creates problems in funding these gaps from time to time and often leads to financial and balance of payment crisis in economies. In light of crisis experiences many countries tended to finance the savings and foreign exchange gaps with direct foreign capitals sounder and more useful for the economy rather than fluid funds leading to crisis. These efforts of attracting direct foreign capital inflows have given rise to the literature of determinants of direct foreign capital. In this respect, this study searches into the effects of direct foreign capital investments on developing and transition economies, examining seven Central and Western Asia transition economies, namely Azerbaijan, Georgia, Armenia, Kazakstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, and Turkmenstan. This study tries to determine which ones are more important among the determinants of direct foreign capital for some transition economies experiencing both economic and political liberalisation.