Taş Rabat, Orta Asya'nın en eski tarihî-mimari eserlerinden biridir. 19. yüzyılda Çokan Valihanov'un seyahat raporları neticesinde ilim âlemi tarafından tanınmıştır. Günümüz Kırgızistan'ının At Başı kasabasından 80 kilometre uzaklıkta, Çin sınırına yakın bir yerde bulunan Taş Rabat, ilerleyen tarihî süreçte birçok araştırmacının ilgisini çekmiştir. Bununla birlikte Taş Rabat ile ilgili kazı ve malzeme analizi çalışmaları ancak 1978-1982 yılları arasında gerçekleştirilebilmiştir. Yapılan bütün çalışmalar neticesinde bu tarihî yapı ile ilgili iki temel problem ortaya çıkmıştır. Bunların ilki yapının ne zaman, diğeri de hangi fonksiyonu icra etmek için yapıldığıdır. Bir grup araştırmacı binanın 15. yüzyılda yapıldığını, son dönem araştırmacıları ise 10.-12. yüzyıllarda yapılmış olabileceğini öne sürerler. Bunun yanında Taş Rabat'ın bir Budist tapınağı, Nestûri Hristiyanlarına ait manastır ve Karahanlılar dönemine ait kervansaray olarak yapıldığına dair iddialar bulunmaktadır. Taş Rabat ile ilgili bu meseleler Orta Asya ile ilgili diğer problemlerle de ilişkilidir. Taş Rabat bilhassa maddi kültür değeri olması açısından bölge tarihiyle ilgili farklı tarih yaklaşımlarında ve meselelerinde dayanak noktası yapılmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada Taş Rabat üzerine yapılan çalışmalar, konuyla ilgili problemler, tarihî yapının mimari özellikleri, ortaya çıkan efsaneler ve g ünümüzde Taş Rabat çevresindeki günlük hayat ile ilgili meseleler ele alınmıştır. Taş Rabat ile ilgili yapılan çalışmalar etraflı bir şekilde değerlendirilmiş, tarihî eser yerinde incelenmiş, bölge halkıyla görüşmeler yapılmıştır. Konuyla ilgili meselelerin temelinde ribat kavramının ve fonksiyonlarının tam olarak anlaşılmamasının yattığı görülmüştür. Bu noktadan hareketle Taş Rabat'ın bir ribat olarak inşa edildiği ve fonksiyonlarının da bu müesseselerinkine paralel olarak dönüştüğü ortaya konmuştur
Yayın Adı (dc.title) | Kırgızistan’da Efsane ile Gerçek Arasında Kalan Bir Tarihî Eser: Taş Rabat (105-126) |
Yazar/lar (dc.contributor.yazarlar) | Cengiz BUYAR |
Yayın Türü (dc.type) | Makale |
Dil (dc.language) | Türkçe |
Yayımlanma Yılı (dc.date.issued) | 2014 |
Ulusal/Uluslararası (dc.identifier.ulusaluluslararasi) | Uluslararası |
Kaynak (dc.relation.journal) | Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi / Journal of Turkology Research / Gazi Türkiyat |
Süreli Sayı (dc.identifier.issue) | 14 |
Sayfa (dc.identifier.startpage) | 105-126 |
ISSN/ISBN (dc.identifier.issn) | ISSN: 1307-914X |
Yayıncı (dc.publisher) | Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Türkiyat Uygulama ve Araştırma Merkezi |
Veri Tabanları (dc.contributor.veritaban) | EBSCOHost |
Veri Tabanları (dc.contributor.veritaban) | Kaynak web sitesi |
İndex Türü (dc.identifier.index) | Alan Indeks |
Özet (dc.description.abstract) | Taş Rabat, Orta Asya'nın en eski tarihî-mimari eserlerinden biridir. 19. yüzyılda Çokan Valihanov'un seyahat raporları neticesinde ilim âlemi tarafından tanınmıştır. Günümüz Kırgızistan'ının At Başı kasabasından 80 kilometre uzaklıkta, Çin sınırına yakın bir yerde bulunan Taş Rabat, ilerleyen tarihî süreçte birçok araştırmacının ilgisini çekmiştir. Bununla birlikte Taş Rabat ile ilgili kazı ve malzeme analizi çalışmaları ancak 1978-1982 yılları arasında gerçekleştirilebilmiştir. Yapılan bütün çalışmalar neticesinde bu tarihî yapı ile ilgili iki temel problem ortaya çıkmıştır. Bunların ilki yapının ne zaman, diğeri de hangi fonksiyonu icra etmek için yapıldığıdır. Bir grup araştırmacı binanın 15. yüzyılda yapıldığını, son dönem araştırmacıları ise 10.-12. yüzyıllarda yapılmış olabileceğini öne sürerler. Bunun yanında Taş Rabat'ın bir Budist tapınağı, Nestûri Hristiyanlarına ait manastır ve Karahanlılar dönemine ait kervansaray olarak yapıldığına dair iddialar bulunmaktadır. Taş Rabat ile ilgili bu meseleler Orta Asya ile ilgili diğer problemlerle de ilişkilidir. Taş Rabat bilhassa maddi kültür değeri olması açısından bölge tarihiyle ilgili farklı tarih yaklaşımlarında ve meselelerinde dayanak noktası yapılmaya çalışılmaktadır. Bu çalışmada Taş Rabat üzerine yapılan çalışmalar, konuyla ilgili problemler, tarihî yapının mimari özellikleri, ortaya çıkan efsaneler ve g ünümüzde Taş Rabat çevresindeki günlük hayat ile ilgili meseleler ele alınmıştır. Taş Rabat ile ilgili yapılan çalışmalar etraflı bir şekilde değerlendirilmiş, tarihî eser yerinde incelenmiş, bölge halkıyla görüşmeler yapılmıştır. Konuyla ilgili meselelerin temelinde ribat kavramının ve fonksiyonlarının tam olarak anlaşılmamasının yattığı görülmüştür. Bu noktadan hareketle Taş Rabat'ın bir ribat olarak inşa edildiği ve fonksiyonlarının da bu müesseselerinkine paralel olarak dönüştüğü ortaya konmuştur |
URL (dc.rights) | https://hacibayram.edu.tr/turkiyat/gazi-turkiyat-bahar-2014-sayi-14 |
Fakültesi / Enstitütü (dc.identifier.fakulte) | Edebiyat Fakültesi |
Bölümü (dc.identifier.bolum) | Tarih Bölümü |
Kurumdaki Yazar/lar (dc.contributor.author) | Cengiz BUYAR |
Kayıt No (dc.identifier.kayitno) | BLF3E7F5A6 |
Kayıt Giriş Tarihi (dc.date.available) | 2020-01-24 |
Not (Yayımlanma Yılı) (dc.identifier.notyayinyili) | 2014 |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Tash-Rabat |
Konu Başlıkları (dc.subject) | caravanserai |
Konu Başlıkları (dc.subject) | nestorianism |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Kyrgyzstan |
Konu Başlıkları (dc.subject) | Central Asia |