Türk Kültür Coğrafyasının Ortak Değeri Nasreddin Hoca’nın Bazı Heykelleri Üzerine Değerlendirmeler

Nasreddin Hoca, mizahi eleştiri becerisi ve öz eleştiri anlayışı ile yüzlerde tebessüm dolu izler bırakan, Türk mizah karakteri ve ölümsüz bilge bir kişidir. Ünü batıda ve doğuda Türk kültür coğrafyasının sınırlarını aşmış neredeyse tüm dünyada Türk mizah anlayışının temsili olan bir halk filozofu olarak anılmaktadır. Gerçekte yaşayıp yaşamadığı tartışmaları bir tarafa dursun, kıvrak zekâsı ve mizahi tavrıyla, gerçekte ona ait olduğu bile şüpheli olan onlarca fıkraya konu edilmiştir. Doğuda Orta Asya’dan, batıda Avrupa’ya, kuzeyde Sibirya’dan güneyde Kuzey Afrika’ya kadar, adından bahsedilen Nasreddin Hoca, farklı kültürlerde çeşitli isimlerle anılmış, şöhreti nice nesilleri aşmış olan bu coğrafyalarda değişik suretlerle plastik sanatlara da konu edilmiştir.



Bu çalışmada, geniş bir coğrafi yelpazede Nasrettin Hoca’ya atfedilen bazı heykel çalışmaları kültürel farklılıklar, tipolojik özellikler ve plastik çözümleme yaklaşımları gözetilerek incelenmiştir. Tarihi belge ve dokümanlar olmaksızın, dilden dile nesillerdir süre gelen Nasreddin Hoca mizahının, kültürel farklılıklar bağlamında, heykel sanatçılarında nasıl bir izlenim oluşturduğu nitel olarak değerlendirilmiştir.