MOĞOLİSTAN’DAKİ TENGRİ KAGAN (KHOYOR KHAVÇİG UUL / BAGA KHAIRKHAN) YAZITLARI ÜZERİNE

Bu makalede, Moğolistan’da 2008 ve 2010 yıllarında bulunan Teŋri Kagan Yazıtları ele alınarak üzerinde okuma ve anlamlandırma önerisi yapılmıştır. Çalışma sonucunda araştırma ve incelemeye konu olan yazıtlardaki bazı kelimelerin daha önce yanlış okunduğu ya da yanlış anlaşıldığı tespit edilerek uygun olduğu düşünülen okunuşlar ve anlamlandırmalar önerilmiştir. Örneğin, daha önce bin sayı ismi yorumlanan A×Н harfler kümesinin evinde anlamına gelen ebine kelimesi olabileceği ileri sürülmüştür. Bu bağlamda ‘Öt(ü)k(e)nde T(e)ŋri K(a)g(a)n y(e)lm(e)si (e)b(i)ne ol(u)rm(a)z’ şeklindeki I. Yazıt, ‘Ötüken’de Teŋri Kagan’ın keşif kolu evinde oturmaz’ diye yorumlanmıştır. II. Yazıt, ‘K(a)m(a)g bod(u)n t(e)li T(e)ŋri K(a)g(a)n (e)rm(i)ş (Bütün halkın eşiti, dengi, dostu Teŋri Kagan imiş)’ şeklinde okunmuş ve anlamlandırılmıştır. Bu yazıtlar da Teŋri Kagan’ın öncü askerlerine ait olup, onlar, ilk yazıtta iç savaşlardan dolayı Ötüken’de, vatanlarında evlerinde sakin oturmadıklarını, görev başında bulunduklarını dile getirmişler, ikinci yazıtta Teŋri Kagan ile amcaları arasında yürümekte olan kavgada Teŋri Kagan’ın haklı olduğunu göstermek istemişlerdir.

Views
71
01.01.1970 since the date of
Downloaded
1
01.01.1970 since the date of
Last Access Date
01 Temmuz 2024 07:17
Google Check
Click
Full text
Detailed View
Publication Name
(dc.title)
MOĞOLİSTAN’DAKİ TENGRİ KAGAN (KHOYOR KHAVÇİG UUL / BAGA KHAIRKHAN) YAZITLARI ÜZERİNE
Author/s
(dc.contributor.yazarlar)
Nurdin USEEV
Publication type
(dc.type)
Makale
Language
(dc.language)
Türkçe
Publication year
(dc.date.issued)
2020
National/International
(dc.identifier.ulusaluluslararasi)
Uluslararası
Source
(dc.relation.journal)
Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi / International Journal of Turkish Literature, Culture, Education
Number
(dc.identifier.issue)
2
Volume/Issue
(dc.identifier.volume)
9
Page
(dc.identifier.startpage)
487-499
ISSN/ISBN
(dc.identifier.issn)
ISSN: 2147-0146
Databases
(dc.contributor.veritaban)
Ulakbim (DergiPark)
Databases
(dc.contributor.veritaban)
EBSCOHost
Index Type
(dc.identifier.index)
Alan Indeks
Abstract
(dc.description.abstract)
Bu makalede, Moğolistan’da 2008 ve 2010 yıllarında bulunan Teŋri Kagan Yazıtları ele alınarak üzerinde okuma ve anlamlandırma önerisi yapılmıştır. Çalışma sonucunda araştırma ve incelemeye konu olan yazıtlardaki bazı kelimelerin daha önce yanlış okunduğu ya da yanlış anlaşıldığı tespit edilerek uygun olduğu düşünülen okunuşlar ve anlamlandırmalar önerilmiştir. Örneğin, daha önce bin sayı ismi yorumlanan A×Н harfler kümesinin evinde anlamına gelen ebine kelimesi olabileceği ileri sürülmüştür. Bu bağlamda ‘Öt(ü)k(e)nde T(e)ŋri K(a)g(a)n y(e)lm(e)si (e)b(i)ne ol(u)rm(a)z’ şeklindeki I. Yazıt, ‘Ötüken’de Teŋri Kagan’ın keşif kolu evinde oturmaz’ diye yorumlanmıştır. II. Yazıt, ‘K(a)m(a)g bod(u)n t(e)li T(e)ŋri K(a)g(a)n (e)rm(i)ş (Bütün halkın eşiti, dengi, dostu Teŋri Kagan imiş)’ şeklinde okunmuş ve anlamlandırılmıştır. Bu yazıtlar da Teŋri Kagan’ın öncü askerlerine ait olup, onlar, ilk yazıtta iç savaşlardan dolayı Ötüken’de, vatanlarında evlerinde sakin oturmadıklarını, görev başında bulunduklarını dile getirmişler, ikinci yazıtta Teŋri Kagan ile amcaları arasında yürümekte olan kavgada Teŋri Kagan’ın haklı olduğunu göstermek istemişlerdir.
URL
(dc.rights)
https://dergipark.org.tr/tr/pub/teke/issue/55209/757692
Faculty / Institute
(dc.identifier.fakulte)
Edebiyat Fakültesi
Department
(dc.identifier.bolum)
Türkoloji Bölümü
Author(s) in the Institution
(dc.contributor.author)
Nurdin USEEV
Kayıt No
(dc.identifier.kayitno)
BLAA188635
Record Add Date
(dc.date.available)
2020-12-02
Notes (Publication year)
(dc.identifier.notyayinyili)
2020
Subject Headings
(dc.subject)
Mongolia
Subject Headings
(dc.subject)
the Teŋri Kagan inscriptions
Subject Headings
(dc.subject)
Teŋri Kagan
Subject Headings
(dc.subject)
reconnaissance arm
Subject Headings
(dc.subject)
Otuken
Analyzes
Publication View
Publication View
Accessed countries
Accessed cities
Our obligations and policy regarding cookies are subject to the TR Law on the Protection of Personal Data No. 6698.
OK

creativecommons
Bu site altında yer alan tüm kaynaklar Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.
Platforms